دغدغه‌ها و یادداشت‌ها

اللهم عجل لولیک الفرج

دغدغه‌ها و یادداشت‌ها

اللهم عجل لولیک الفرج

۲۶ مطلب با موضوع «اخلاقی :: فلسفه اخلاق» ثبت شده است


در هر علم و موضوع مورد ملاحظه ای، تحلیل های تخصصی و عمومی نقش ویژه ای در بالندگی و پویایی آن علم و یا موضوع دارند. برعکس آن هم درست است.
پرسش: کدام تحلیل ها رشد دهنده و بالنده اند و کدام تحلیل ها سقوط دهنده و وبال اند؟ ممکن است گفته شود تحلیل های واقعی چون بر اساس واقع اند و معمولا واقع، نازیبا، تلخ و نا امیدکننده است، از این رو فاقد ارزش بوده، از آن طرف نیز ممکن است گفته شود تحلیل های آرمانی، مناسب شرایط موجود نیست و فقط دلخوش کننده هایی است که هیچ گاه شرایط زمانه را درک نمی کند.
اما وجه سومی قابل ترسیم است که هر دو نوع تحلیل گذشته را در خود جای می دهد و آن تحلیل مطلوب است. تحلیل مطلوب در یک مسئله علمی هم به واقعیات موجود توجه دارد و هم بر اساس آرمان ها نظر می دهد.
مثلا در تحلیل های سیاسی و جنگ های سفیانی مسلک غربی-داعشی امروزی هم باید خطر را احساس کرد و هم باید آرمان مهدوی انتظار را مورد ملاحظه داشت.


حسین حاجی پور


پس از آن که ابلیس به واسطه استکبارش مغضوب رب العالمین واقع شد، قسم خوردکه تمام مردم(به جز خالص شده ها) را گمراه خواهد کرد. چند نکته در گزاره های قرآنی مرتبط(گویا در سه آیه شریفه ذکرشده)وجود دارد: اول آن که ابلیس تنها شیطان حاضر نیست، بلکه طبق نص و صراحت قرآن برخی انسان هم به چنین پستی سقوط می کنند. دوم آن که ابلیس به تنهایی نمی فریبد. به خصوص درنظم نوین امروزی اش سیستماتیک و گروهی و حزبی عمل می کند.سوم آن که شیطان خوب می داند سقوط همه انسان ها تا قعر جهنم امکان پذیر نیست و مثلا نمی شود همگی را قاتل یا بی نماز یا... قرار داد. همین که شیطان توانسته باشد انسان ها را با طراحی اهداف متوسط و سطح پایین از هدف عالی خلقت و از افتادن در مسیر کمال و قرب الهی و عبودیت و بندگی خدا باز دارد، در فرآیند گمراه نمودنش موفق بوده است. به نظر می رسدغالب طراحی های امروزی در بیشتر امور با هدف سرگرمی ارایه می شود.


حسین حاجی پور

تفاوت میل و نیاز
انسان ساختار درونی پیچیده ای داره که باید اونها رو درست شناخت.
دو نمونه از نیروهای انسانی، میل و نیاز اوست.
نیاز همیشه درسته. مثلا شما گرسنه ات شده،نیاز داری به غذا
اما میل(= احساس نیاز) بعضی وقتا درسته و بعضی وقتا کاذب و دروغ. مثلا بعضی وقتا با این که نیاز به غذا نداری اما میل به غذا خوردن داری. این میل کاذبه. البته همه میل ها و احساسات و گرایش ها بد نیستند میل به پرستش میل به زیبایی میل به خوبی نمودن و...
حالا شما تصور کنید با انواع و اقسام میل ها و نیازهایی که در روح و روان و بدن ما وجود داره چه اتفاقی میفته؟ هیچ اتفاقی نمیفته هر نیرویی داره کارخودش رو میکنه. زمانی که میل و نیاز باهم هماهنگ باشند هیچ مشکلی به وجود نمیاد.
اما مشکل از آنجا شروع میشه که روح و روان ما و بدن ما با این که نیاز به چیزی ندارند، اما خواسته دارند= میل دارند=احساس نیاز میکنند. مثلا میل الکی به غذا، میل الکی به شهوت، میل الکی به شهرت، میل الکی به پول، میل الکی به تعویض خونه، میل الکی به تعویض اتومبیل و...
حالا گاهی انسان خودش میل کاذب برای خودش ایجاد می کنه، بماند، اما گاهی دیگران (دیگرانِ زیرک) برای ما آدما میل طراحی کنند، خیلی بدبخت خواهیم بود. دشمن شناسی اینجاست که آنها دارند برای ما میل های کاذب ایجاد می کنند و ما فکر می کنیم این ها نیازهای ماست و حاضریم برای این امیال همه چیزمان را هم بدهیم.
حاضریم زندگیمون و وقت گرانبهامون از دست بره اما واتس اپ و لاین و تلگراممون آسیب نبینه.
این مسئله در تمام موارد زندگی مون جاری است. پس خوب دقت کنیم و خودمون زندگی مون رو مدیریت کنیم. نگذاریم زمونه بر ما غلبه کنه که زمونه همه رو با خود میبره. تنها کسانی باقی می مانند که برای مدیریت امیال و نیازهاشون، بر نیروی دیگری تکیه می کنند و آن توانایی های انسانی است. سخن از توانایی های انسانی مجالی دیگر می خواهد.


حسین حاجی پور

ریا یکی از رذائل اخلاقی است که با تحلیل های گوناگونی آسیب شناسی می شود و تبیین عقلی، یکی از آنهاست. بر این اساس خودیت و خود انسان را از چند جهت می توان دید: 1.خودی که دیگران انسان را آن گونه می بینند، 2.خودی که انسان دوست دارد دیگران او را آن گونه ببینند،3. خودی که انسان همان گونه هست(خود واقع) 4.خودی که انسان واقعا دوست دارد آن گونه باشد.
طبق شماره یک ریا شکل نمی گیرد: چون ارتباط مستقیمی با خود انسان ندارد. بیشتر ریا ها بر اساس شماره دوم است. در " خود واقعی" ریا معنا ندارد. بحث اصلی در گزینه خود آرمانی است. آیا اگر من دوست داشته باشم یک فضیلت یا فعل اخلاقی و یک خوبی را در وجود خود پر رنگ کنم و پیوسته بر آن پافشاری داشته باشم، جایگاهی بر ایجاد ریا خواهد بود؟ به تعبیر دیگر آیا ریا نسبت به امید و آرزو و تمنیات و آینده معنا دارد؟ شما بزرگوار به تکاپوی اندیشه بیشتر دعوت می شوید تا در فرصتی مناسب، تحلیلی عمیق نسبت به إرتباط خود آرمانی با ریا ارائه شود.


حسین حاجی پور

به هیچ وجه درمقام دفاع یا نقد بر شخص نیستم، اما یکی از اندیشمندان معاصر به عنوان یک فیلسوف درباره زندگی خویش می گوید: هیچ گاه بر مبنای مکتب فلسفی خاصی متوقف نشده و چندین بار تغییر موضع فلسفی داده و به مکتبی کامل تر رهنمون شده. اینجا مقام داوری نیست، ولی ماجراهای حضرت ابراهیم خلیل تداعی می شود: ایشان با آن که یک موحد است به سوی ستاره پرستان می رود و با آنها همنوا می شود و...
آیا ابراهیم علیه السلام نقش بازی می کند؟ حتما این گونه نیست؛ از پیامبرخداشایسته نیست.آیا آن حضرت از توحید دست برمی داشته؟قطعا خیر؛  با مقام نبوت و رسالت ناسازگار است.بلکه ایشان در مقام تحقیق بوده درعین تحقیق، دین خدا را تبلیغ می کرد.
نسبی گرایی نادرست است، اما از کجا معلوم که فهم های ما در مسائل مختلف کامل ترین دیدگاه باشد. این مدل تفکر که دستیابی های علمی خویش را همیشه ناقص ببینیم، پیوسته پویاست و ایستا نخواهدبود. دور خود حصار نکشیم


حسین حاجی پور