فکر گناه، گناه نیست، اما رضایت به گناه، گناه است....

امام علی علیه السلام در حکمت نورانی  146خشنودی به انجام یک کار را همانند انجام همان کار می‌داند؛ هر چند که خودش انجام نداده باشد. سپس حضرت به شرکت در مجلس گناه تصریح می‌کند که شرکت در مجلس گناه، دو گناه دارد؛ یکی انجام گناه و دیگری رضایت به انجام گناه. البته باید توجه داشت رضایت به عمل انجام شده با فکر گناه، متفاوت است. و فکر گناه، گناه نیست.

علت اطاعت از اهل بیت معصومین علیهم السلام

امام علی علیه السلام در حکمت 148 به مسئله اطاعت‌پذیری اشاره می‌کند و تأکید می‌کند باید از کسی اطاعت کرد که ابتدا قابل شناخت باشد و اگر کسی را شناختیم و جایگاه اطاعت او را دانستیم، قطعاً باید از او اطاعت کنیم، در غیر این صورت هیچ عذری پذیرفتنی نیست. ضمن آن که بر اساس اصل خطبه‌ای که امام ایراد فرموده‌اند و این حکمت، فرازی از آن می‌باشد، همه انسان‌ها مکلف به اطاعت و تبعیت از اهل‌بیت و خاندان پیامبرند؛ چرا که آنها معادن علم و چراغ راه جامعه هستند. پس کسی که از آنها تبعیت نکند، روز قیامت معذور نخواهد بود.

وسوسه های شیطانی فرصت سوزی

ابلیس و لشکریانش، به تناسب افکار آدمیزادگان وارد بر فکرهاشان می گردند: یعنی اگر کسی سودای دزدی یا خیانت در سر دارد، شیطان وسوسه گر او را در چنین فکر پلیدی یاری و همراهی می سازد، و اگر کسی اسیر شهوات است، شیطان با طراحی های پیچیده او را در منجلاب گناهان مختلف غرق خواهد نمود.
یکی دیگر از وساوس شیطان این است است که انسان ها را به وادی وقت کشی می کشاند. به خصوص برای اهل دانش و علم! بدین گونه که اگر طالب علم و پوینده دانش اندکی در جستجوهای علمی اش و طریقت کسب فهمش سستی کند، شیطان از فرصت پیش آمده سوء استفاده نموده، وی را به توجیهات سهل انگاری می کشاند و اوقات گران بهایی که خداوند در اختیار او نهاده، تلف می شود. به گمانم روایت حضرت امیر علیه السلام است که در این زمینه هشدار داده و فرموده: الفرصه تمر مر السحاب یعنی فرصت ها مانند ابرهایی هستند که پیوسته درحال گذر هستند.

مشورت، عدم استبداد، نجات

امام علی علیه السلام در حکمت 152(فیض الاسلام) به مسئله به قدرت رسیدن، خودرأیی و مشورت می‌پردازد و یکی از پیامدهای خطرناک به قدرت رسیدن را، خودرأیی معرفی می‌کند. سپس حضرت برای جلوگیری از به دام افتادن در چنین موقعیتی، به مشورت کردن در کارها امر می‌فرماید. طبق فرمایش حضرت امیر علیه السلام از آنجا که مشورت، استفاده از تجربه دیگران است، لذا انسان را از سرگردانی و هلاکت نجات می‌دهد.

 

مَنْ مَلَکَ اسْتَأْثَرَ وَ مَنِ اسْتَبَدَّ بِرَأْیِهِ هَلَکَ وَ مَنْ شَاوَرَ الرِّجَالَ شَارَکَهَا فِی عُقُولِهَا.

یاد مرگ، تقوا ساز است

یاد مرگ، تقوا ساز است.

در حکمت 194مولای سخن، حضرت علی علیه السلام مردم را به تقوای الهی دعوت می‌کند و دو مورد مهم تقوا را بیان می‌نماید: یعنی تقوا در  گفتار که نمود بیرونی دارد و دیگری تقوای درونی که مربوط به هر آنچه است که در دل و قلب انسان‌ها می‌گذرد.

امام علی علیه السلام در فراز دوم حکمت، به شتاب گرفتن بر مرگ امر می‌کند. حضرت با سه عبارت که نشانگر سه حالت و موضع گیری انسان‌ها نسبت به مرگ است، این توجه جدی را به ما عنایت می‌کند که گریزی از مرگ نیست و ما انسان‌ها همانند شکاری برای مرگ هستیم که باید هر لحظه مهیای مواجهه با آن باشیم.